02-01-2015 – Bedanken na het aanbidden
Onderwerp / الموضوع :
Bedanken na het aanbidden
الشكر بعد العبادة
{mp3}{/mp3}
Bismillaah-rrahmani-rrahiem
In de naam van Allaah de meest Barmhartige de meest Genadevolle.
الخطبة الأولى
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على الرسول الكريم محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين.
أما بعد: موضوعنا اليوم: الشكر بعد العبادة
عباد الله، ما الحياة الدنيا إلا أياما تمضي. ويا لها من أيام..
والموفق من وفقه الله تعالى لاستغلال هذه الأيام بالتقرب إليه، والمحروم من حرم ذلك. ونسأل الله تعالى أن نكون من الموفقين الشاكرين على أنعم الله.
وحقيق بالعباد أن يشكروا الله تعالى على ما هداهم إليه لدينه، وعلى ما علمهم من شرائعه وشعائره، وعلى ما وفقهم من تعظيمها وأدائها؛ فإن الهداية نعمة، والعلم نعمة، والتوفيق للعمل نعمة، وكل نعمة تستوجب الشكر، والشكر نعمة تستوجب الشكر؛ حتى لا ينفك العبد في كل أحيانه عن شكر الله تعالى.
والإنسان -أي إنسان- إما أن يشكر وإما أن يكفر، ولا ثالثة بين الاثنتين، ﴿ إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا ﴾
ومن قرأ القرآن بفهم وجد أنه يُعلِّم قارئه شكر الله تعالى على نعمه، المسلم يتعلم منذ صغره أن يشكر الله تعالى على نعمه، ولا سيما نعمة الهداية للحق، والتوفيق له، والعمل به.
وذلك هو منهج الأنبياء عليهم السلام كما نجد في القرآن.. ابتلي يوسف عليه السلام بالسجن فلم يلتفت لهذا الابتلاء العظيم الذي ابتلي به من قبل امرأة العزيز، بل تذكر نعمة هي أعظم من الابتلاء، وهي نعمة الهداية فقال في سجنه ﴿ وَاتَّبَعْتُ مِلَّةَ آبَائِي إِبْرَاهِيمَ وَإِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ مَا كَانَ لَنَا أَنْ نُشْرِكَ بِاللَّهِ مِنْ شَيْءٍ ذَلِكَ مِنْ فَضْلِ اللَّهِ عَلَيْنَا وَعَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﴾.
ولاحظ نبي الله سليمان عليه السلام أن ما هدي إليه من دين الله سبحانه هو بسبب هداية الله تعالى والديه للإسلام؛ فسأل الله تعالى أن يلهمه شكر هذه النعمة العظيمة فقال: ﴿ رَبِّ أَوْزِعْنِي أَنْ أَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِي أَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَعَلَى وَالِدَيَّ ﴾.
ولما كانت العبادات بأنواعها، والشرائع بأحكامها نعم من الله تعالى على عباده، تقربهم إليه، ويجزون عليها في الآخرة أعلى الدرجات، وينعمون بسببها في الدنيا بصلاح قلوبهم وأحوالهم ومعايشهم؛ كان لا بد من شكر الله تعالى عليها.
ولما منح الله تعالى لقمان الحكمة طالبه بالشكر؛ لأنه هُدي بما أعطاه الله تعالى من الحكمة للتي هي أقوم، فصلحت أمور دينه ودنياه ﴿ وَلَقَدْ آتَيْنَا لُقْمَانَ الْحِكْمَةَ أَنِ اشْكُرْ لِلَّهِ وَمَنْ يَشْكُرْ فَإِنَّمَا يَشْكُرُ لِنَفْسِهِ وَمَنْ كَفَرَ فَإِنَّ اللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴾
ولولا رحمة الله تعالى على عبادَه بإنزال الشرائع وهدايتهم لها واتباعهم إياها لضاعوا وضلوا وخسروا الدنيا والآخرة؛ فاللهم اهدنا لما تحب وترضى يا رب العالمين. ﴿ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ ﴾
ويتكرر في القرآن ختم آيات الشرائع والأحكام، بذكر الله تعالى وشكره عليها؛
ففي آيات الصيام ﴿ وَلِتُكْمِلُوا العِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللهَ عَلَى مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴾
وفي آيات كفارة اليمين ﴿ ذَلِكَ كَفَّارَةُ أَيْمَانِكُمْ إِذَا حَلَفْتُمْ وَاحْفَظُوا أَيْمَانَكُمْ كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴾
وفي آيات الحج ﴿ فَإِذَا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِۖ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِن كُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّينَ ﴾
ولما كانت منافع المناسك كثيرة، وكانت شعائرها متعددة وعظيمة؛ جاء القرآن بتكرار الشكر في آياتها؛ فالبيت الحرام موضع المناسك والمشاعر قد كلف ببنائه عبد من عباد الله القانتين الشاكرين، وهو الخليل عليه السلام؛ إذ وصفه الله تعالى فقال ﴿ إِنَّ إِبْرَاهِيمَ كَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِلَّهِ حَنِيفًا وَلَمْ يَكُ مِنَ الْمُشْرِكِينَ * شَاكِرًا لِأَنْعُمِهِ ﴾
والغرض من بناء البيت أداء العبادة فيه شكرا لله تعالى، كما يدل عليه دعوة بانيه عليه السلام ﴿ رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُوا الصَّلَاةَ فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ مِنَ الثَّمَرَاتِ لَعَلَّهُمْ يَشْكُرُونَ ﴾
وأمر الله تعالى عباده بالتفكر فيما خلق لهم، وفيما سخر لهم من أنعام ودواب، قال سبحانه: ﴿ أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا خَلَقْنَا لَهُمْ مِمَّا عَمِلَتْ أَيْدِينَا أَنْعَامًا فَهُمْ لَهَا مَالِكُونَ * وَذَلَّلْنَاهَا لَهُمْ فَمِنْها رَكُوبُهُمْ وَمِنْهَا يَأْكُلُونَ * وَلَهُمْ فِيهَا مَنَافِعُ وَمَشَارِبُ أَفَلَا يَشْكُرُونَ ﴾
فالانتفاع بما سخر الله من أجل عبادة الله لابد أن يؤدي إلى شكر الله. فالله عز وجل وفقك لهذا، فاشكره على هذا التوفيق واسأله المزيد.
وقال تعالى عن البدن التي هي الجمال: ﴿ وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُمْ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ فَاذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَيْهَا صَوَافَّ فَإِذَا وَجَبَتْ جُنُوبُهَا فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ كَذَلِكَ سَخَّرْنَاهَا لَكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴾، فبعد التقرب إلى الله تعالى بذبحها ونحرها لابد من شكر الله تعالى على أن وفقك للعبادة.
فلنلاحظ يا عباد الله، أن الله أنعم علينا نعما لا تعد ولا تحصى، ومن أهم وأعظم هذه النع أن يوفقك الله لفعل الخير، أن يوفقك الله للقيام بالعبادات والمناسك التي تقربك منه سبحانه؛ فإننا إذا استشعرنا ذلك رجعنا إلى الله تعالى حامدين شاكرين، وأتينا مواطن الحمد الشكر، وجانبنا مواضع الجحود والكفر.. ﴿ إِنَّ اللَّهَ لَذُو فَضْلٍ عَلَى النَّاسِ وَلَكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يَشْكُرُونَ ﴾
يا من عظم شعائر الله تعالى، وأدى فرائضه، وفارق وابتعد عن محارمه، ووقف عند حدوده؛ اشكره سبحانه على ما هداك. يا من صلى الفجر في وقته؛ اشكر الله على ذلك، ويا من صام لله تطوعا؛ اشكر الله على ذلك، ويا من جلس لاستماع الخطبة وصلاة الجمعة في المسجد؛ اشكر الله على ذلك، ويا من قرأ القرآن؛ اشكر الله على ذلك، ويا من تصدق لله؛ اشكر الله على ذلك.
كانَ صلى الله عليه وسلم يقولُ يومَ الخندقِ، شاكرا لله: (واللهِ لولا اللهُ ما اهتدَينا ولا تصدقْنا ولا صلَّينا فأنزلنْ سكينةً علينَا)، اللهم أعنا على ذكرك وشكرك وحسن عبادتك
الخطبة الثانية
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على الرسول الكريم محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين.
Het onderwerp van vandaag is: Bedanken na het aanbidden
Met andere woorden Allaah subhanahu wata’ala bedanken dat je Hem hebt mogen aanbidden.
Beste dienaren van Allaah, het leven bestaat maar uit enkele dagen die voorbij vliegen. Enkele jaren die zullen verlopen.
En de gelukkige is degene die leiding van Allaah gekregen heeft. Die door Allaah geleid is naar het rechte pad. Naar het pad waarvoor we geschapen zijn. Richting het doel waarvoor we geschapen zijn.
De gelukkige is degene die zijn dagen benut met het dichter komen tot zijn Schepper. En de niet gelukkige is degene die geen leiding heeft gekregen.
We vragen Allaah om ons te laten behoren tot degene die leiding krijgen en die er gelukkig mee zullen zijn en die Hem hiervoor zullen bedanken.
En de dienaar dient te bedanken voor alles wat hij krijgt. Zo dient hij Allaah ook te bedanken voor de leiding die hij heeft gekregen. Dat hij geleid is naar Islaam. Dat hij geleid is naar het aanbidden van zijn Heer.
Want leiding krijgen is een gunst van Allaah. Kijk maar eens om je heen, hoeveel mensen er ontspoord zijn, hoeveel mensen er geen leiding gekregen hebben, of beter gezegd, hoeveel mensen er geen leiding verdient hebben.
En er zijn maar 2 groepen mensen als het neerkomt op het ontvangen va gunsten, of je beheoort tot degene die bedanken of je behoort tot degene die ontkennen en ondankbaar zijn. Allaah subhanahu wata’ala zegt in surat Al-Insaan: (Voorwaar, Wij wezen hem de Weg: wordt hij dankbaar of wordt hij ondankbaar?).
Tot welke groep behoor jij? Stel jezelf deze vraag: bedank ik Allaah voor de gunsten die hij mij gegeven heeft of niet?
En in de Quraan leren we dat we dankbaar moeten zijn voor de gunsten die we krijgen, en vooral de gunst van het krijgen van leiding -الهداية-. Van het geleid worden tot de waarheid en tot het praktiseren van deze waarheid. In de Quraan zien we veel voorbeelden van profeten en boodschappers die hun dankbaar heid uiten richting hun Schepper die hun leiding heeft gegeven.
Yusuf alaihi-ssalaam is in zijn leven beproefd geweest, zelfs opgesloten geweest in de gevenagenis, onterecht. En dan nog denk hij aan het dankbaar zijn omdat Allaah hem heeft geleid naar het geloof van zijn voorvaderen hadden, namelijk het aanbidden van Allaah en geen deelgenoten toekennen aan Allaah hij zegt: (En ik volgde de godsdienst van mijn vaderen: (Ibrâhîm, Ishâq en Ya’qôeb, het pas ons niet om iets als deelgenoot am Allah toe te kennen. Dat is één van de gunsten van Allah aan ons en aan de mensen, maar de meeste mensen zijn niet dankbaar.).
En Soulayman alaihi-ssalaam die Allaah vraagt om hem dankbaar te maken voor het volgen van zijn geloof: (Mijn Heer, maak mij dankbaar voor Uw gunst die U mij en mijn ouders schonk, en doe mij goede daden verrichten, waar U Uw welgevallen op doet rusten. En laat mij, door Uw Barmhartigheid, behoren tot Uw rechtschapen dienaren.).
En dit is een profeet die Allaah vraagt om hem dankbaar te maken voor de gunst van het krijgen van leiding. Voor de gunst dat hij Allaah mag aanbidden of aanbeden heeft. En hij vraagt Allaah om hem tot de rechtschapen dienaren te laten behoren.
Een profeet die vraagt om leiding van Allaah, om hem te inspireren, en er toe aan te zetten, en aan te drijven, en te laten behoren tot de rechtschapen dienaren.
En Loeqmaan -weliswaar geen profeet- aan wie Allaah de gunst heeft gegeven van wijsheid. Over hem staat in de Quraan: (En voorzeker, Wij hebben Loeqmân de wijsheid geschonken: wees Allaah dankbaar. En wie dankbaar is, is slechts dankbaar voor zichzelf; en wie ondankbaar is: voorwaar, Allaah is Behoefteloos, Geprezen.)
Beste dienaren van Allaah, we moeten niet alleen onze bezittingen zien als gunsten van Allaah, niet alleen onze kinderen of ouders, niet aleen onze huizen en auto’s zijn gunsten van Allaah. Maar veel belangrijker nog de aanbiddingen die we verrichten, het gehoorzamen van Allaah is een gunst. Het niet vervallen in zonden is een gunst. Het verrichten van aanbevolen aanbiddingen is een gunst van Allaah.
Want al deze gunsten zullen je uiteindelijk leiden tot het eeuwige leven in het paradijs. En daar moet je dankbaar voor zijn. Voor alle kansen om Allaah te mogen aanbidden moeten we dankbaar zijn.
Denk aan de woorden van Allaah: (Alalah heeft jullie dit duidelijk gemaakt, opdat jullie niet dwalen. En Allaah is Alwetend over alle zaken).
En wat we ook lezen in de Quraan is dat vele verzen die gaan over aanbiddingen, zoals het vasten en de Hadj worden afgesloten met het dankbaar zijn.
In het vers waarin het vasten van de maand Ramadhaan verplicht werd lezen we aan het eind: (En maakt het aantal (dagen) vol en prijst Allaah’s Grootheid omdat Hij jullie leiding schonk, hopelijk zullen jullie dankbaar zijn.).
En in een vers die gaat over de Hadj lezen we: (Wanneer jullie dan ‘Arafâh verlaten, gedenkt dan Allah bij het Gewijde Teken (te Moedzdalifah) en gedenkt Hem omdat Hij jullie geleid heeft, terwijl jullie daarvoor tot de dwalenden behoorden.). En zo nog vele andere voorbeelden.
Beste Moslim (Voorwaar, Allah is de zeker de Bezit ter van de Gunst voor de mensen, maar de meeste mensen zijn niet dankbaar.).
Als je behoort tot degene die de verplichtingen van Allaah nakomt, en tot degene behoort die de verboden van Allaah vermijd, wees dankbaar dat Allaah je heeft geleid.
Degene die salaat al-Fajr op tijd heeft gebeden, bedank Allaah. Degene die gevast heeft, bedank Allaah voor die kans. Degene die hier nu zit en luistert naar de preek en gezamenlijk het gebed zal verrichten, bedank Allaah. Degene die de Quraan heeft mogen reciteren, bedank Allaah. Degene die een sadaqa heeft gegeven omwille van Allaah, bedank Allaah.
O Allaah help ons bij het gedenken van U en het bedanken van U en het oprecht aanbidden van U.
O Allaah, onze Heer, de Heer van de werleden en de hemelen, laat ons behoren tot degen die dankbaar zijn voor alle gunsten. En behoed ons van ondankbaarheid richting de mensen en richting U.