Surat al-Humazah – laster
بسم الله الرحمن الرحيم Bismillaah-rrahmani-rrahiem In de naam van Allaah de meest Barmhartige de meest Genadevolle.
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على الرسول الكريم محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين.
سورة الهمزة، وهي سورة نزلت في عهد مكة.
يقول الله تبارك وتعالى في مطلعها: (وَيْلٌ لِكُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ) [1]، أي: خزي أو عذاب أو هلكة أو وادٍ في جهنم لكل هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ، أي: الذي يغتاب الناس.وقيل: الهُمَزَة الذي يغتاب الرجل في وجهه، واللُّمَزَة: الذي يغتابه من خلفه، وقيل: الهمزة الذي يهمز الناس بيده، واللمز الذي يلمزهم بلسانه.
ثم وصفه الله بقوله: (الَّذِي جَمَعَ مَالًا وَعَدَّدَهُ) [2]، أي: العلة في الهمز واللمز هو إعجابه بما جمع من المال، وظن أنه له الفضل في جمعه؛ فلأجل ذلك يستقصر غيره، ويحتقره.
ومعنى عدَّدَه، أي: أحصاه، أو أعدَّه لنوائب الدهر.وقيل: فاخَرَ بكثرته، وعدَّدَه، والمقصود ذمه على جميع المال، وعدم إنفاقه في سبيل الخير، (يَحْسَبُ أَنَّ مَالَهُ أَخْلَدَهُ) [3]، أي: يعمل عمل مَن يظن أن ماله يتركه خالداً مخلداً لا يموت.
(كَلَّا لَيُنْبَذَنَّ فِي الْحُطَمَةِ) [4]، وفيه ردع له عن ذلك الحسبان، أي: ليس الأمر على ما يحسبه هذا الذي جمع المال وعدده، فوالله لَيُطْرَحَنَّ في النار، وَلَيُلْقَيَنَّ فيها.
ثم تساءل الله عز وجل فقال: (وَمَا أَدْرَاكَ مَا الْحُطَمَةُ) [5]؟ لتهويلها وتفظيعها؛ حتى كأنها ليست مما تدركه العقول، وتبلغه الأفهام. أي لا تدركون ما الحطمة. وسُميت الحطمة لأنها تحطم كل ما يلقى فيها وتهشمه، وقيل: هي الطبقة السادسة من طبقات جهنم، وقيل غيره.
ثم بيَّنَ الله تعالى شيئا عن حالها، قال: (نَارُ اللَّهِ الْمُوقَدَةُ) [6]، أي: هي نار الله الموقدة بأمره سبحانه، النار فيها موقد، اي يشتعل ويفور.
ثم وصفها بقوله: (الَّتِي تَطَّلِعُ عَلَى الْأَفْئِدَةِ) [7]، أي: يخلص حَرُّها إلى القلوب، فيعلوها ويغشاها، وخص الأفئدة -مع أنها تغشى جميع أبدانهم- لأنها محل العقائد الزائفة، أو لكون الألم إذا وصل إليها مات صاحبها، أي: إنهم في حال مَن يموت، وهم لا يموتون.
(إِنَّهَا عَلَيْهِمْ مُؤْصَدَةٌ) [8]، أي: مطبقة مغلقة، (فِي عَمَدٍ مُمَدَّدَةٍ) [9]، أي: كائنين في عمد مُمَدَّدَة، موثقين فيها، قال مقاتل: أطبقت الأبواب عليهم ثُم شُدَّتْ بأوتاد من حديد، فلا يفتح عليهم باب، ولا يدخل عليهم روح.
بخلاصة: ما هي رسالة هذه السورة، ماذا يجب علينا أن نعمل أو أن نجتنب؟
سورة الهمزة تحدثت عن الذين يعيبون الناس، الهمزة واللمزة، عن الذين يأكلون أعراضهم بالطعن فيهم وفي شرفهم وقدرهم وأعراضهم، عن الذين ينتقصون الناس، عن الذين يسخرون بالناس ويستهزؤون بهم.
سورة الهمزة تتحدث عن فعل السفهاء، وقد ذم الله فعلهم ووصفهم بأنهم هم الذين يشتغلون بجمع الأموال، وتكثير الثروات، كأنهم مخلدون في هذه الحياة، يظنون لفرط جهلهم وكثرة غفلتهم أن المال سيخلّدهم في الدنيا.
ذم الله عز وجل فعلهم هذا، جمع المال، والظن بأن المال سيخلدك في الدنيا، وبأن المال يجعلك مميزا عن باق الناس، وبأن المال يجعلك أفضل من غيرك.
وبين الله تعالى مصير هؤلاء إن لم يتوبوا.
تخويفا لهم، ترهيبا لهم. لعلهم يفهمون ويتركون ما هم عليه.
فالإسلام إما ترغيب أو ترهيب. ترغيبا في الجنة وترهيبا من النار.
ففي هذه السورة بين الله تعالى مصير الظالمين من السفهاء، ألا وهي النار.
ختم الله هذه السورة بذكر عاقبة هؤلاء الأشقياء، حيث يدخلون ناراً لا تخمد أبداً، النار، الحطمة، تحطم المجرمين ومَن يُلقى فيها؛ لأنها الحطمة.
فمن الصفات التي حذر الله منها في سورة الهمزة؛
– حذر الله من تنقص الناس والسخريه منهم
– حذر من الرياء
– حذر من الغيبه، من الهمز واللمز
– حذر الناس من الحرص على الدنيا كأنها باقية، بدون أن تنس نصيبك من الدنيا
نعوذ بالله الأخلاق السيئة المذمومة.
نعوذ بالله من أن نكون من السفهاء.
نعوذ بالله من الكبر.
ونعوذ بالله من الحطمة وأهوالها، ونسأل الله أن نكون من أهل الجنة دار الأبرار، إنه سميع قريب مجيب الدعاء.
Allaah subhanahu wata’ala zegt in deze surah (interpretatie van de betekenis): (Wee elke lasteraar en roddelaar. (2) Degene die bezit verzamelt en het telkens telt. (3) Hij denkt dat zijn bezit hem eeuwiglevend maakt. (4) Nee! Hij zal zeker in de vernietiger gesmeten worden. (5) En wat doet jou weten wat de vernietiger is? (6) Het door Allah aangestoken Vuur (de Hel). (7) Dat tot in de harten doordringt. (8) Voorwaar, het zal hen omhullen. (9) In langgerekte zuilen.).
Allaah zegt: Wee elke lasteraar en roddelaar.
Wee betekent: O wee, behoed jezelf, wees niet één van de lasteraars en roddelaars. Het Arabische woord hiervoor is “ويل” en dit betekent ook nog iets anders, namelijk een rivier in het hellevuur. En de betekenis zou dan zijn; bescherm jezelf tegen deze rivier en waar deze stroomt, namelijk het hellevuur.
Wie moet zich behoeden, wie moet vrezen voor deze eindbestemming? De lasteraar en roddelaar. Degene die roddelt over anderen in hun bijzijn en in hun afwezigheid. Degene die de geheimen onthult van anderen. Degene die laster verricht of het nou met zijn tong is of met zijn ledematen. Zelfs een knipoog kan laster zijn om iets te verbergen of juist te onthullen.
Deze lasteraar en roddelaar is iemand die, Allaah zegt: Degene die bezit verzamelt en het telkens telt. (3) Hij denkt dat zijn bezit hem eeuwig levend maakt.
Verloren is degene die slechts uit is op het verzamelen van bezit. Van wereldse bezittingen.
Degene die pronkt met zijn bezittingen en zichzelf beter vind dan anderen. Die anderen minderwaardig vindt omdat zij minder bezitten. Degene die enkel bezig is met zijn bezittingen, het tellen er van het vermeerderen er van. Degene die denkt dat zijn bezit hem het eeuwige leven zal geven.
Die moet oppassen voor zijn eindbestemming. Die moet uitkijken! Waarvoor moet hij oppassen? Welke eindbestemming zal hij kennen als hij geen berouw toont?
Allaah zegt: Nee! Hij zal zeker in de vernietiger gesmeten worden.
De Vernietiger. Oftewel het hellevuur dat alles en iedereen wat er in wordt gesmeten gegooid en er in valt zal vernietigen.
Hij zal bestraft worden voor zijn laster, roddels en hoogmoed en waanzin, voor het niet respecteren van alle mensen.
En Allaah benadrukt en laat ons onszelf afvragen of wij de vernietiger eigenlijk wel kennen, of wij eigenlijk wel beseffen van de vernietiger inhoudt, Hij zegt: (5) En wat doet jou weten wat de vernietiger is?
Allaah noemt vervolgens enkele kenmerken van de vernietiger, van het hellevuur: Het door Allaah aangestoken Vuur (de Hel). (7) Dat tot in de harten doordringt. (8) Voorwaar, het zal hen omhullen. (9) In langgerekte zuilen.)
Degene die zijn eindbestemming zal hebben in de vernietiger zal hierin worden vernietigd. Het zal zelfs zijn hart doordringen. Dat hart waarmee hij zichzelf onoverwinnelijk dacht. Dat hart wat hem aanzette tot hoogmoed, laster en roddel.
Het hart is ook het orgaan dat als het stopt, stopt het leven. Behalve in het hellevuur. Het zal zelfs het hart bereiken maar je zal niet doodgaan. De vernietiger zal afgesloten worden, niemand zal er in of uit kunnen. De vernietiger zal afgesloten worden met langgerekte zuilen, pilaren waarmee de vernietiger is omringd en afgesloten. En dit is één van de uitleg van deze verzen.
An allemaal duiden en benadrukken ze dat het op slot zit. Dat er geen ontsnappen mogelijk is.
Terwijl de bewoners van het Paradijs zitten te genieten worden de bewoners van de vernietiger bestraft voor hun daden.
Samenvattend: Wat is de boodschap van deze surah? Wat moeten we wel of juist niet doen?
Surat al-Humazah spreekt over degene die laster verrichten, met hun tongen en met hun ledematen. De surah spreekt over degene die roddelen in het bijzijn van de persoon of achter zijn rug. De surah spreekt over de hoogmoedigen die denken dat hun bezittingen hun onoverwinnelijk maken en onsterfelijk.
Wie deze eigenschappen bezit en bezigt moet oppassen. Moet berouw tonen en vrezen voor het eindlot.
En het eindlot is de vernietiger. De eeuwige vernietiger.
Het is een surah dat ons waarschuwt. Net zoals er surahs zijn die ons juist aansporen om de goede eigenschappen te bezitten en te bezigen. Soms heeft de mens een waarschuwing nodig om hem wakker te schudden. En wat is een grotere waarschuwing dan het waarschuwen voor het eeuwige hellevuur.
Wees dus gewaarschuwd beste Moslim voor het eindlot van deze verwerpelijke eigenschappen.
Allaah waarschuwt voor laster en roddel en hoogmoed en dat je enige doel in het leven het verzamelen en bezittingen is.
Moge Allaah ons leiden naar de goede eigenschappen.
Moge Allaah ons behoeden voor de slechte eigenschappen.
We vragen Allaah om ons te beschermen en behoeden voor de vernietiger.
O Allaah behoed ons voor het hellevuur en laat het paradijs onze eindbestemming zijn.