Het verhaal van de koe.
بسم الله الرحمن الرحيم Bismillaah-rrahmani-rrahiem In de naam van Allaah de meest Barmhartige de meest Genadevolle.
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على الرسول الكريم محمد وعلى آله وأصحابه أجمعين.
هي قصة قليلة في آياتها، فآياتها ثمان آيات، ولم ترد في القرآن إلا مرة واحدة، ولعظم دلالات هذه القصة حملت السورة التي تبلغ آياتها مائتين وستا وثمانين آية اسم هذه القصة، هي سورة البقرة.
ابتدأ الله القصة بقوله (وإذ قال موسى لقومه إنَّ الله يأمركم أن تذبحوا بقرة)
فهو مبلغ عن الله في كل شيء ولكنه في هذا الموقف بخصوصه توقع أذية ومماطلة جديدة فاختار لنفسه أن يتجرد من أي توجيه منه، ومع ذلك وقع ما كان يخاف منه من قبل الجهلة.
أما سبب أمر الله أن يذبحوا بقرة فقد بينه الله تعالى في آخر القصة.
يقول تعالى (وإذ قتلتم نفساً فادَّارأتم فيها).
قال أهل التفسير: كان رجل من بني إسرائيل غنيّاً ثريّاً فعدا عليه ابن أخيه في الليل فذبحه!! اغتيال رهيب، وقتل للنفس التي حرَّم الله إلا بالحق، وبعد هذه الجريمة الشنعاء ذهب هذا القاتل المجرم إلى موسى عليه السلام؛ ليخفي جريمته، ويبعد التهمة عن نفسه فبكى بين يدي موسى عليه السلام، قال: ما لك؟ قال: قتل عمي البارحة، ولا أعرف مَنْ قتله!! وأنت نبي الله فسل ربك مَنْ قتله؟
فقال موسى لبني إسرائيل: من قتل عمَّ هذا الرجل؟ قالوا: لا ندري عن ذلك يا موسى، وإن كنت نبيّاً فسل ربك يخبرك.
فقام مبتهلاً إلى الله عز وجل وأخذ يدعو الله: اللهم أخبرنا خبر هذا الرجل. فأوحى الله إلى موسى أن يأمُر بني إسرائيل أن يأخذوا بقرة فيذبحوها، ثم يؤخذ عضو منها فيضرب به الميت، فسوف يَحيا بإذن الله ويتكلم ويخبر عن قاتله.
فأمر الله موسى عليه السلام أن يأمرهم أن يذبحوا بقرة، أيّ بقرة كانت، وذبح البقرة وسيلة، فلو ذبحوا بقرة فيها عيب لأجزأتهم.
ولكنهم كانوا قوم استهزاء وتكبر كما بين الله في آيات أخرى.
قيل لهم ادخلوا الباب سجدا فدخلوا يزحفون على رجل واحد.
قيل لهم قولوا حطة لذنوبنا ومغفرة من آثامنا فقالوا حنطة.
وفي هذه القصة، ماذا كان جوابهم لما أمرهم موسى بذبح بقرة؟ قالوا ” أتتخذونا هزوا “؟
فموسى رسول من قبل الله، وقد آمنتم به، وينسب التوجيه بذبح البقرة إلى الله، وأنتم الذين جئتم إليه في قضيتكم تريدون حلاً وبياناً للقاتل. ومع ذلك تقولون (أتتخذنا هزواَ)
فكبر على موسى عليه السلام هذا الجواب، ورآه تهمة. فقال : أعوذ بالله أن أكون من الجاهلين.
فقبل القوم قول موسى، وأيقنوا أن ذبح البقرة بأمر الله.
ولكن استكبارهم لم يتوقف بعد، استهزاؤهم انتقل إلى جهة أخرى:
سألوا عن سن هذه البقرة، فقيل لهم: (إِنَّهَا بَقَرَةٌ لا فَارِضٌ وَلا بِكْرٌ عَوَانٌ بَيْنَ ذَلِكَ) والفارض: الكبيرة المسنة، والبكر: الصغيرة، فهي لا كبيرة، ولا صغيرة، عوان بين ذلك، وسط بين العمرين.
فبدأت الدائرة تضيق فلن تجزيء المسنة ولا الصغيرة.
فهل اكتفوا بذلك، مع أنَّهم قيل لهم (افعلوا ما تؤمرون)، هل وقفوا عند هذا الحدِّ من التعنت والتشديد.
بدا الجدال بعد ذلك عن لو البقرة، فكيف يذبحون بقرة وهو لا يدرون ما لونها ؟
فجاء الضيق مرة ثانية، إذن هي بقرة صفراء، وليست أي صفراء، بل صفراء ليست صفرتها مزعجة، بل تسر الناظرين.
ثم بعد هذا البيان الذي من شأنه أن يكون توضيحاً يقولون: إن البقر تشابه علينا. وإنا إن شاء الله لمهتدون.
تشابه عليهم البقر فسألوا بعد ذلك ما هي ؟
فجاء الجواب: إنها بقرة ليست من البقر العاملة الذي ذللها الشغل، وحراثة الأرض فـ(هي لاذلول تثير الأرض ولا تسقي الحرث)
فهي بقرة مدللة عند مالكها، أضف إلى ذلك لونها الأصفر الذي سبق ذكره، ليس معه لون آخر فهي صفراء فقط لا شية فيها، أي لا لون غيره معه.
بين لهم الله الأوصاف المطلوبة في البقرة، ثم (قالوا الآن جئت بالحق) أي البين الواضح.
بمعنى: قبل ذلك لم تأت به.
ورضي الله عن ابن عباس، قال: “إنما أمروا بأدنى بقرة، ولكنهم لما شددوا على أنفسهم شدَّد الله عليهم.
فهل بادروا بعد ذلك في طلب البقرة الموصوفة وذبحها ؟ قال الله تعالى (فذبحوا وما كادوا يفعلون)
كادوا أن لا يذبحوا البقرة، لماذا ؟
كانوا يخافون من الفضيحة، من أن يتبين القاتل الحقيقي.
ذبحت البقرة وأمر الله أن يضربوا القتيل ببعضٍ من البقرة أيِّ جزء كان.
فضربوا فأحيى الله المقتول، ودلَّ على قاتله، وأراهم الله آية عظيمة؛ ميتا تكلم بعد موته ودلَّ على قاتله قال الله تعالى (ويريكم آياته لعلكم تعقلون).
وقال الله في عاقبة هؤلاء (ثم قست قلوبكم من بعد ذلك فهي كالحجارة أو أشد الحجارة وإن من الحجارة لما يتفجر منه الأنهار وإن منها لما يشقق فيخرج منه الماء وإن منها لما يهبط من خشية الله وما الله بغافل عما تعملون
عباد الله، من أعظم ما نستفيد من هذه القصة أن على المسلم أن يتجنب الاستهزاء والتكبر.
وأعظم المسائل المستفادة من هذه القصة تجنب التعنت والغلو وكثرة الأسئلة حتى يصعب الأمر.
De grootste surah uit de Quraan is vernoemd naar het verhaal van de koe dat bestaat uit slechts 8 verzen.
Allaah zegt: (En (gedenkt) toen Môesa tot zijn volk zei: “Voorwaar, Allaah beveelt jullie dat jullie een koe slachten.” Zij zeiden: “Maak jij ons tot (onderwerp van) bespotting?” Hij antwoordde: “Ik zoek bescherming bij Allaah dat ik tot de dommen zou behoren.”
( 68 ) Zij zeiden: “Roep voor ons jouw Heer aan, op dat Hij ons duidelijk maakt wat voor koe het moet zijn.” Hij zei: “Voorwaar, Hij zegt: ‘Het us een koe die niet oud is en niet jong, maar van een leeftijd daartussen’. Doe dan wat jullie bevolen is.”
( 69 ) Zij zeiden: “Roep voor ons jouw Heer aan, opdat Hij ons duidelijk maakt wat haar kleur is.’ Hij zei: “Hij zeg dat het een koe met een heldere gele kleur is, die de toeschouwers verheugt.”
( 70 ) Zij zeiden: “Roep voor ons jouw Heer aan, opdat Hij ons duidelijk maakt wat voor koe het moet zijn. Voorwaar, voor ons lijken alle koeien op elkaar. En voorwaar, wij zullen, als Allaah het wil, tot de rechtgeleiden behoren.”
( 71 ) Hij (Môesa) zei: “Hij zegt dat het een koe is die niet bestemd is om de aarde om te ploegen of de akkers te bevloeien, een gave, zonder vlek.” Zij zeiden: “Nu ben je met de ware beschrijving gekomen.”‘ Daarop slachtten zij haar, maar bijna hadden zij het niet gedaan.
( 72 ) En (gedenkt) toen jullie een mens doodden en met elkaar daarover redetwistten (over wie de moordenaar was), en Allaah is de Onthuller van wat jullie plachten te verbergen.
( 73 ) Toen zeiden Wij: “Slaat hem (de dode) met een deel van haar (de koe).” Zo doet Allaah de doden herleven en toont Hij jullie Zijn Tekenen, hopelijk zullen jullie begrijpen.
( 74 ) Toen verhardden jullie harten zich daarna, zodat zij als steen werden of zelfs harder dan dat, want voorwaar, er zijn stenen waaruit rivieren ontspringen en voorwaar, er zijn stenen die splijten zodat er water uitstroomt, en er zijn er die neervallen uit vrees voor Allaah. En Allaah is niet onachtzaam omtrent wat jullie doen.).
De reden van neerzending van dit verhaal is dat een man zijn oom heeft gedood uit jaloezie en uit zelfverrijking. Maar hij wilde voorkomen dat hij gepakt zou worden. Hij ging naar Moesa en zij huilend dat zijn oom was vermoord en dat hij wilde weten wie de moordenaar was. En hij zei: jij bent een boodschapper van Allaah, vraag Allaah wie de moordenaar is. Er van uitgaand dat hij er nooit achter zou komen.
Moesa richte zich tot Allaah en vroeg om de moordenaar bekend te maken. Maar Allaah wil Zijn schepselen een les leren. Hij Openbaarde aan Moesaa dat als ze wilden weten wie de moordenaar was dat ze een koe moesten slachten. En met een deel van de koe de overledene moesten slaan waarna hij weer tot leven gewekt zou worden en de moordenaar zou aanwijzen.
En dat is wat Moesa doorgaf aan zijn volk.
Maar wat doe je als je jezelf belangrijker vindt en hoogmoedig bent en koppig en eigenlijk helemaal niet op zoek bent naar de waarheid. Dan ga je in tegen wat er gevraagd wordt. Ondanks dat je er zelf om gevraagd hebt.
Zij beschuldigden in eerste instantie zelfs Moesa van spottend gedrag.
Zij willen weten wie de moordenaar is. En ze krijgen te horen wat ze ervoor moeten doen; slacht een koe.
Ze hadden elke koe kunnen kiezen en slachten. Maar ze kozen voor de moeilijke weg.
Zij vroegen vervolgens aan Moesa om Allaah te vragen naar de leeftijd van deze koe. Hij antwoordde dat zij op zoek moesten gaan naar een koe van gemiddelde leeftijd. Dus niet te oud en niet te jong. En om de ernst van de situatie nog eens te benadrukken, werd hen door Moesa het navolgen van de Voorschriften van Allaah op het hart gedrukt.
Zij vroegen vervolgens naar de kleur van deze koe. Moesa gaf weer aan dat de kleur van de koe egaal geel moest zijn. Ook moest de koe een verkoeling voor het oog moest zijn.
Na dit alles konden zij het weer niet laten om nog eens naar de eigenschappen van de koe te vragen, aangezien zij zogenaamd niet in staat waren de hand te leggen op een koe die aan de eigenschappen voldeed.
Allaah liet weten dat het een koe moest zijn die niet onderhevig was aan ploegwerk en besproeien van het land. Ook diende zij vrij te zijn van alle tekortkomingen en mocht zij geen andere kleur dan de eerder vastgestelde kleur hebben. Hierop lieten zij Moesa weten dat deze laatste beschrijving de zaak voor hen duidelijk had gemaakt.
Dit benadrukt nog eens hun onwetendheid, want de zaak was vanaf het begin zonneklaar. Het is dat zij moeilijk wilden doen, anders volstond iedere koe. Door de zaak te bemoeilijken middels het stellen van vele vragen, werden zij gestraft door Allaah in de vorm van een ophoping aan eisen waaraan de koe moest voldoen. Het is zelfs zo dat als zij niet inshaAllaah hadden gezegd, dat zij hun doel nooit hadden bereikt.
Vervolgens gingen zij over tot het slachten van deze koe, die zij bijna niet hadden geslacht als gevolg van hun opstandigheid en omdat ze eigenlijk vreesden dat de moordenaar bekend gemaakt zou worden.
Daarna werden zij opgedragen om de dode persoon met een gedeelte van de geslachte koe te slaan, waarna hij opstond uit de dood en te kennen gaf wie hem had vermoord.
Deze gebeurtenis zou eigenlijk de kinderen van Israël ertoe moeten zetten om in het vervolg volgens de instructies van Allaah te leven. Zij hebben namelijk kunnen aanschouwen hoe Allaah in staat is om de doden weer tot leven te brengen.
Desondanks nam de hardheid van hun harten toe en werden deze niet verroerd door de Vermaning van Allaah. Dit alles nadat Allaah hen had begunstigd en Zijn Tekenen aan hen liet zien. Allaah vergelijkt de hardheid van hun harten met de hardheid van stenen.
Moge Allaah ons laten behoren tot degene over wie Hij tevreden is.
Moge Allaah ons allen leiding geven en ons helpen in het volgen van Zijn pad dat leidt naar het Paradijs.